Nieuws maart 2024
Een mesolithisch kampement in de Tolberter Petten
Elk jaar verheug ik mij er weer op; een lezing van Bernard Versloot of van Erik Drenth. Beiden kunnen op zeer inspirerende wijze een onderwerp aan hun publiek ten gehore brengen. Ditmaal zelfs een duo presentatie, smullen.
Tijdens de paasdagen van 1996 werd er voorafgaand aan de aanleg van een gasleiding, een noodonderzoek uitgevoerd op een zandkop in de Tolberter petten. Hierbij werd een kleine concentratie vuurstenen artefacten opgegraven, met veel microlithen. Aan de rand van de concentratie lag een depot met drie gebruikte natuurstenen. Bernard besprak in het eerste deel van de lezing het landschap, het onderzoek, de werkwijze en de vondsten. Erik ging in op de stenen en vuurstenen voorwerpen, het gebruikssporenonderzoek dat hieraan is verricht, de datering en de betekenis van deze site. (schuine tekst; met dank aan de DPV!)
Eén van beiden heeft al toegezegd volgend jaar weer een lezing voor de Drentse amateur archeologen te verzorgen. Nu de andere nog. Ik verheug me er al op!!
Vuistbijltje scoren
Ik kon weer eens niet!
En ja hoor, werd er op de beroemde Neanderthaler vindplaats in Peest een vuistbijl gevonden. Nummer 34 als ik me niet vergis. Kom daar maar eens om, nergens in Nederland zijn er zoveel opgeraapt als op deze site. Volgens mij is ze de kleinste die er tot nog toe gevonden is. Maar dat kan de pret niet drukken, integendeel! Het maakt haar juist des te meer bijzonder. Opvallend is de grote vorstsplijting. In het veld dacht -de MP-kenner bij uitstek- Marcel Niekus al dat het ontbrekende stuk tijdens een eerdere zoektocht was gevonden. Hij bleek gelijk te hebben. In Nuis -het Noordelijk Archeologisch Depot- lag het passende gedeelte. Hiernaast de eerste foto van de hereniging. Let ook eens op het verschil in kleur. Meer over de zoektocht naar Neanderthaler artefacten kunt u lezen op de website van de stichting STONE.
Nieuws februari 2024
Vuursteen werkplaats
Geen dak boven je hoofd, ben je mal! Gewoon lekker achter in de tuin, onder de blote hemel. Zo moet het duizenden jaren geleden ook zijn geweest. Waarschijnlijk trok men zich niets van de bladeren aan, in tegenstelling tot wat ik doe.
Nee, elk jaar moeten ze “even” weg, tegenwoordig geen punt met die moderne hulpmiddelen. Et voilà, we kunnen weer naar hartenlust vuursteen kloppen.
Wil je een keer de sensatie van het maken van een artefact ondergaan, stuur mij dan even een berichtje. Altijd van harte welkom!
Drentse Volksalmanakken
Iedere collectioneur droomt ervan om zijn verzameling -wat deze ook mag zijn- zo compleet mogelijk te krijgen. Vandaag nadert mijn collectie Drentse Volksalmanakken haar voltooiing. Ik was in de gelegenheid om 16 oudere exemplaren te verkrijgen. Hoogtepunt van de aanschaf was de allereerste uitgave uit 1883. Trots heb ik deze dan ook pontificaal in het kastje voor de oudere almanakken gezet. In totaal mis ik nu nog 9 jaargangen. De oudste is uit 1884. Misschien dat één van mijn lezers kan helpen?
DPV-zoektocht
Voor de vierde keer organiseerden Jan van Buuren en de Verteller van het Oude een zoektocht voor de leden van de Drents Prehistorische Vereniging. Op stap met doorgewinterde steentjes zoekers, kijken in het landschap, en zoeken naar aanwijzingen voor activiteiten van onze voorouders.
In tegenstelling tot andere jaren was de deelname beperkt, immers we willen voldoende aandacht kunnen besteden aan elke participant.
We begonnen met een kleine PPT-presentatie over de locatie, waarbij eerder gedane vondsten werden getoond. Vervolgens togen we naar een locatie waarvan bekend is dat er artefacten uit de prehistorie liggen. Wij -Jan en ik- hadden een buitengewoon getalenteerde en enthousiaste groep, dat bleek wel uit de 119 gevonden artefacten. Topvondst was een transversaalspits!
Na de zoektocht zijn we onder het genot van een drankje de vondsten gaan determineren. Precies op tijd, want even later gingen de hemelsluizen open.
Een zeer geslaagde dag, met een enthousiaste groep. Volgend jaar maar weer!
Terug in de schoolbanken
De eerste zaterdag in februari is traditioneel gereserveerd voor de Steentijddag!
Ik kan me er al tijden op verheugen, een hele dag ondergedompeld te worden in interessante lezingen over diverse onderwerpen uit de prehistorie. Heerlijk al dat nieuws!!!
Dit jaar werd ze al voor de 34e keer georganiseerd in het Lipsiusgebouw van de Universiteit van Leiden, wederom maakte ze haar reputatie waar. Ditmaal veel lezingen over de Swifterbandcultuur, snuffelen in archeologische boeken en gezelligheid met mijn archeologische maten. Wat wil een mens nog meer.
Nieuws januari 2024
Nieuwe lezing “Verteller van het Oude”
De afgelopen twee jaar ben ik -samen met vriend Kees- op zoek geweest naar overblijfselen van concentratiekampen in het Emsland. In de streek langs de Drents/Groningse grens, aan Duitse zijde, heeft zich gedurende de Tweede Wereldoorlog -en vlak daarvoor- een afschuwelijke en nu bijna vergeten drama’s afgespeeld. In 1933 Richtten de Nazi’s 3 werkkampen in voor de tegenstanders van Hitler, zonder veroordeling konden zij weggestopt worden in deze kampen, te midden van uitgestrekte moeras gebieden. Doel was de gebieden te ontginnen en gereed te maken voor de landbouw.
Soms ontsnapte een gevangene naar Nederland -de grens was soms niet verder dan 1500 meter weg- waarna ze opgepakt en teruggestuurd werden. Velen werden meteen doodgeschoten, Auf der Flucht erschossen!
In de jaren daarna kwamen er steeds meer kampen bij, 15 in totaal. De populatie veranderde. O.a. verzetsstrijders en krijgsgevangenen werden er opgesloten. Ook Nederlanders kwamen in de kampen terecht. Men moest vele ontberingen doorstaan. Te eten kregen de mensen nauwelijks, het werk was zwaar. De bewaking meedogenloos, de kleding ontoereikend, ziekten braken uit. Volgens de officiële cijfers hebben meer dan 30.000 mensen hun leven verloren in de door Jan en alleman verlaten omgeving. Het werkelijk aantal doden is veel hoger. In de vele massagraven liggen duizenden Russische soldaten, meestal gestorven als gevolg van uitputting -ze werden stelselmatig uitgehongerd- en ziekten, vnl. vlektyfus en dysenterie.
Hun behandeling tart elke beschrijving, een Russisch leven was niks waard. Er stierven meer ongelukkigen dan er in de boeken geregistreerd staan. Sommige onderzoekers beweren dat met het dubbele aantal sterfgevallen (vermoorden) rekening gehouden moet worden.
Tegenwoordig is van de kampen weinig over. Je moet goed zoeken naar aanwijzingen uit het verleden. Maar ze zijn er. Vandaag de dag is er meer aandacht voor wat er minstens 80 jaar geleden gebeurd is. In Esterwegen is een groot herdenkingscentrum opgericht. Daar kan de bezoeker de verschrikking van het Nazi regime goed in zich opnemen. Vergeet vooral niet een bezoek te brengen aan de vele massagraven. Het maakt je nederig, steeds maar weer stel je die ene vraag: ‘Waarom doen mensen elkaar dit aan?”
Tijdens de lezing vertel ik u de geschiedenis van de Emslandkampen, tevens laat ik u zien wat er nog aan herinnerd.
Voor meer lezingen van mij, klik hier!
A-spits
Mooie spitsen vinden, daar ga ik voor!!
Door de jaren heen heb ik er behoorlijk veel gevonden, meest favoriet zijn -zoals bij de meeste mensen- de bronstijdspitsen. De kunstige, over het gehele oppervlakte bewerkte pijlpunten spreken het meest tot mijn verbeelding. Uit eigen ervaring weet ik hoe moeilijk ze te maken zijn.
De laatste jaren krijg ik steeds meer bewondering voor de spitsen uit het Mesolithicum, simpel van bewerking en uiterst effectief. Op de foto ziet u een zgn. A-spits. Gemaakt van een kling en voorzien van retouche aan één zijde (van punt tot basis). Een klein gedeelte van de top is niet meer aanwezig. In mijn fantasie zie ik hoe de afgeschoten pijl doel treft en mijn voorouder eten op de plank heeft. Daarbij verliest de spits een stukje van zijn punt.
De door mij onlangs gevonden spits wordt vooral geassocieerd met het Voeg-Mesolithicum.
Romeins uitstapje
Altijd al heb ik de plek in het Teutenburgerwald waar de zgn. Varusslag plaatsgevonden heeft, willen bezoeken. Deze maand kwam het er eindelijk van.
Vlak bij Osnabrück -qua afstand dichterbij dan Amsterdam- ligt het museum en park Kalkriese. De grote parkeerplaatsen waren tamelijk leeg, hetgeen niet verwonderlijk was gezien het “snertweer”. Direct in het oog springend is een 30 meter hoge toren, waarvan mij de betekenis in eerste instantie onduidelijk was. Eraan vast bevindt zich het museum.
Varus is de Romeinse legeraanvoerder die samen met drie(!) legioenen door de gezamenlijke Germaanse stammen in de pan is gehakt in het jaar 9 na Chr.. Jarenlang was de precieze plek van de veldslag onduidelijk. Sinds een aantal jaren weet men zeker dat een deel van de strijd zich bij Kalkriese heeft afgespeeld.
Zes jaar na de slag kwamen de Romeinen voor het eerst terug, met tien legioenen welteverstaan. Op strafexpeditie tegen de Germanen.
In het museum bevinden zich een aantal mooie vondsten, met als hoogtepunt een schitterend cavalerie masker van een Romeinse officier. U krijgt een fantastische uitleg over het verloop van de strijd. Nog elk jaar neemt het aantal vondsten toe, de opgravingen op het terrein zijn nog lang niet afgerond.
Na het bezoek aan het museum beklimt u de toren. U kijkt uit over het slagveld. In gedachten ziet u de vechtende mannen erover trekken. Een waar bloedbad en een deuk in het imago van de Romeinen.
Lopend over het slagveld, komt u bij de opgravings site. Men zoekt nog vrijwilligers! Iets voor U?
trefwoord: nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws. nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws. nieuws, nieuws, nieuws.