Nieuws (2023) Mijn archeologische belevenissen en nieuws van anderen

Maart 2023

Vondsten van Reinder

In 2002 ontmoette ik Reinder Visser voor het eerst. Het was tijdens een opgraving aan hetgedetermineerde vondsten van Reinder Visser Zuidlaardermeer. Sindsdien kwamen we elkaar regelmatig tegen, altijd met “archeologie” als gemeenschappelijke factor. Samen determineerden we in het Noordelijk Archeologisch Depot in Nuis de ingeleverde verzamelingen van amateur archeologen. 
Twee jaar geleden overleed Reinder, zijn vondsten kwamen in Nuis terecht. Op de eerste avond van het 16e determineer seizoen werden ze door ons opnieuw bekeken en ingeboekt. 
Chapeau Reinder, je had het prima voor elkaar!! Saluut!

Migrerende mammoet

Het gebeurt je niet elke dag, dat je gevraagd wordt om een mammoetschedel te helpen dragen.
Mij overkwam het, althans een replica.
Jaren geleden heeft Museum Technische Werken een afgietsel gemaakt van -bij Denekamp gevonden- een complete mammoetschedel. Toen het Drents Museum nog volop in het teken van de prehistorie van Drenthe stond, maakte deze onderdeel uit van de vaste collectie. Vervolgens werd de schedel uitgeleend aan een museum in het Deense Kopenhagen. 
mammoetschedel Oermuseum DieverEn nu, op een mooie woensdag in maart, komt de schedel in een grote vrachtwagen voorgereden bij het Oermuseum in Diever. Vijf mensen waren nodig om het gevaarte onderdak te krijgen, waarbij de speling tussen de deur en schedel niet meer dan een paar centimeter bedroeg. 
Enfin, de schedel is binnen en is het museum een geweldige attractie rijker.  
De volgende dag verscheen tv-Drenthe, klik hier voor hun artikel.
Februari 2023

Te vroeg vertrokken!

Al jarenlang help ik mee zoeken naar artefacten op de grootste Neanderthaler site van Nederland,Verteller van het Oude vertrekt van MP site in Peest namelijk bij het Drentse dorpje Peest. Honderden artefacten, waaronder meer dan dertig vuistbijlen(!) zijn er in de loop der jaren opgeraapt. 
De laatste tijd heb ikzelf echter niet vaak het geluk meer een MP-stuk op tre rapen, misschien heb ik al mijn geluk wel opgebruikt. Maar hoe het ook zei, deze zondag kon ik maar een halve dag. De vondstomstandigheden waren redelijk gunstig, het was fris, de zon scheen en onze stemming was opperbest. Rond een uur of één heb ik de groep verlaten, zonder dat ook maar iemand van ons een voorvader artefact had opgeraapt.
’s Avonds ontving een dagrapport met daarin de volgende zinssnede:
Daarna in de middag hebben we concentratie B afgezocht waar Giel al vrij vlot een mp afslag opraapte, later gevolgd door nog een afslag gevonden door onze nieuwkomer Roel.
Voorwaar te snel vertrokken.
 

Onbekend, maar goed!

Wietske Prummel lezing van de LaanEen lezing van Wietske Prummel en Dyon Stoop bracht de de amateur archeoloog Hendrikus Hemmo van der Laan in de schijnwerpers. Van der Laan is inmiddels overleden. Hij laat een collectie archeologische voorwerpen na, die voor het grootste deel rond de jaren ’50 van de vorige eeuw zijn verzameld. Vlak na de Tweede Wereldoorlog weigerde Van der Laan in Dienst te gaan, zijn gewetensbezwaren werden gegrond verklaard. Drie jaar en zes maanden (!!) vervangende arbeid werd zijn deel. Hij werd voornamelijk ingezet in de veenontginning. Zo ontdekte hij bij Geesbrug een Laat-Paleo site  en in het Zwinderse Veld een Meso-site. Beide sites heeft hij mogen opgraven, dat kon in die jaren nog! De kwaliteit  van zijn werk is hoog, zeer hoog zelfs. Moeiteloos konden zijn gegevens in de computer gekoppeld worden, het leverde een spectaculair inzicht in de vindplaats op.
Na zijn werkstraf werd Van der Laan nog nauwelijks door de archeologie in beslag genomen. De onderwijzer hield zich vnl. met de natuur bezig. Over hem verschijnt in december een verhaal in de Drentse Volksalmanak.

Voorjaarschoonmaak?!

Het lijkt af en toe wel voorjaar. Het zonnetje schijnt en de vogeltjes fluiten er lustig op los. De knoppen Opgeruimde vuursteenwerkplaats Verteller van het Oude aan de bomen en struiken groeien razendsnel en de krokussen spatten de grond uit. Aan niets is het te merken dat het nog maar eind februari is.
En ik? 
Ik pak de bladblazer. In het bos nog wel! Ik hoor het u zeggen: “Dat is ook Vuursteenwerkplaats van de Verteller van het Oude met vuistbijlwater naar de zee dragen!”. 
Misschien heeft u ook wel gelijk, maar ik had haast. Lentekriebels in februari. Mijn vuursteenwerkplaats moest schoon, ik heb zin om te kloppen!! 
Nog even snel opruimen, het blauwe zeil van de bank en hup …. aan de slag!
Leve het voorjaar in februari!

 

 

Bijzondere Determinatie!

Het is rond twee uur in de middag, ik kom net mijn huis weer binnen. De koffie is nog niet doorgelopen,kraantje van een kraantjespot de boterhammen liggen gestapeld op de eerste beet te wachten. Dan gaat mijn telefoon. “Met Saskia, bent u de Verteller van het Oude?”
Ze stond op een akker in de buurt van Genemuiden en had iets moois gevonden, ze wist niet wat het was. Leuk dat ze aan mij dacht om te bellen, helaas was het geen steen maar metaal. Niet helemaal mijn specialiteit, maar gelukkig herkende ik de vondst op de toegestuurde foto. Een kraantje van een “kraantjespot”. Nu hoop ik maar dat ik het bij het rechte eind heb, immers dit was de eerste keer dat ik door een onbekende direct vanaf de vondstlocatie werd gebeld. Veel succes met je metaaldetector Saskia, wel even je topvondsten melden!
Wie is de volgende die belt?

Driedaagse vuursteencursus!

Misschien  heeft u wel eens een keertje vuursteen bewerkt, misschien wilt u er kennis mee maken. Dan isvuursteencursus ArcheoFlint 2023 deze cursus iets voor u.!
De basisprincipes van het vuursteenbewerken wordt u uitgelegd, daarnavuursteencursus ArcheoFlint 2023 gaan we aan de slag. De voorjaarscursus wordt gegeven in het vuursteenatelier van Ernest Mols in Diever en vindt plaats op 25/26 maart en 15 april 2023.

De zomercursus vindt ook in deze rustieke omgeving plaats en zal gehouden worden op 3/4 juni en 1 juli 2023.
Voor gedetailleerde info en kosten opent u het inschrijfformulier basiscursus vuursteen bewerken 2023.
 

Bronzen mammoet

Bronzen mammoetKunstschilder, vuursteenbewerker, bronsgieter, maar bovenal vriend van de Verteller van het Oude, Ernest Mols heeft weer eens een waar meesterwerkje weten te creëren. Ditmaal een natuurgetrouwe namaak van een mammoet. Op schaal, dat dan jammer genoeg weer wel. 
De oude stier mist een stukje van zijn linker slagtand. Misschien een gevolg van de vele gevechten die hij met zijn collega stieren heeft moeten leveren. Het leverde hem in ieder geval de bewondering op van de vrouwelijke mammoeten. 
Maar misschien is het ook wel slijtage geweest. In zijn lange leven heeft het imposante beest grote stukken besneeuwde en bevroren toendravlakte omwoeld, op zoek naar een karig stukje plantaardig voedsel. 
Nu kijkt hij enigszins mistroostig naar buiten, verlangend naar de kou en de sneeuw. Ik voel met hem mee, maar geniet van het tafereel. 
Januari 2023

Pompeï in Assen

Het Drents museum slaagt er regelmatig in om mooie tentoonstellingen naar Assen te halen. “Sterven in Pompeï tentoonstelling Assen 2023 bakkersechtpaar schoonheid” , een prachtige titel over schitterende vondsten uit Pompeï en Herculaneum. 
In de loop der jaren heb ik veel tentoonstellingen bezocht over de door een vulkaan bedolven Romeinse plaatsen. De tentoonstelling in Assen is voor het grote publiek zeer interessant. Stuk voor stuk worden topvondsten getoond. Heel indrukwekkend! Voor mij was de bewaard gebleven houten safe het hoogtepunt. 

Ach Wiebe!!

Ik schrok vreselijk deze maand van een bericht op “sociale” media.
Wiebe van der Vliet is eind 2022 plotseling overleden! Hij mocht slechts 57 jaar worden. De Verteller van het Oude en Wiebe hadden regelmatig contact, altijd met betrekking tot Lochtenrek. Hoogtepunt vormde voor Wiebe de plaatsing van een informatiebord over het gebied. Wiebe schreef voor mijn website een artikel over Lochtenrek met de titel Historische grond, je zou er maar wonen 
Een bevlogen, aimabele man. Veel te vroeg heengegaan! Ik wens de familie van Wiebe heel veel sterkte.
Als eerbetoon hieronder nog een keer het artikel dat ik twee jaar geleden schreef over een tentoonstelling gewijd aan Wiebe en zijn vondsten.

 

Museum “Oold Ark” en “Lochtenrek”

“Eindelijk vakantie!!”
Zo zal het een ieder wel gegaan zijn in dit merkwaardige jaar, waarin we ons gelukkig mogen prijzen gezond te zijn.
Normaal gesproken beklim ik de hoge toppen van het Taurusgebergte in Turkije, op weg naar de Nemrud Dagi. Het grafmonument van koning Antiochos I van Kommagene.
Museum Oold Ark in MakkingaDan is thuisblijven wel even iets anders. Tot dat het besef doordringt, hier ten lande nog vele zaken op archeologisch gebied niet gezien te hebben. De afgelopen week toog ik naar diverse musea in het noorden van ons land. Ze zijn niet al te groot, maar hebben gemeen dat ze gerund worden door super enthousiaste vrijwilligers.
Zo trok ik ook naar Makkinga. Wiebe van der Vliet exposeert daar in museum “Oold Ark”, met een klein deel van zijn vondsten uit Lochtenrek. Het gebiedje met de ietwat vreemd klinkende naam is een archeologisch monument. Rek/rak verwijst naar eententoonstelling in Makkinga , vondsten Wiebe van der Vliet, Lochtenrek recht stuk water. De nabij gelegen N381-brug over de Tjonger kreeg in 2017 heel toepasselijk ook de naam Lochtenrek. Wiebe woont aan de uiterste rand van het terrein en vindt met enige regelmaat artefacten uit de Federmesser en Hamburg cultuur.
Het museum “Oold Ark”, bestaat uit een molen met een interessante geschiedenis en een gebouw met een grote verzameling gebruiksvoorwerpen uit lang vervlogen tijden. Een schitterende plek om je verzameling tentoon te stellen. Ik werd er door een mooi affiche naar toe gelokt. Bovendien heb ik in het “Nieuws van de Verteller” regelmatig over Wiebes vondsten bericht. Voor mij zou het de eerste keer zijn de artefacten “in levende lijve” te mogen aanschouwen.foto's van Frans de Vries (Beeldbank) met vondsten van Lochtenrek

De tentoonstelling zou eigenlijk tegelijkertijd geopend worden met de onthulling van een informatie panel bij de brug over de Tjonger. Ten behoeve hiervan had Frans de Vries schitterende opnames van Wiebes artefacten gemaakt. Helaas, vanwege de Corona pandemie is de plaatsing van het bord uitgesteld. De foto’s van Frans waren gelukkig aan de tentoonstelling toegevoegd, de uitvergrote details zijn waanzinnig goed te zien.
I(amateur) archeologen op bezoek bij de tentoonstelling Lochtenrek in Makkingak heb uren in het museum rondgelopen, overweldigd door alles wat er te zien is. Maar ook omdat collega (amateur) archeologen als vliegen op de stroop afkwamen. Soms leek het wel een gezellige reünie!
En als kers op de taart nodigde Wiebe mij uit zijn hele collectie te komen bekijken. Onnodig om te zeggen dat ik een topmiddag heb gehad en een ieder een reis naar Makkinga kan aanbevelen.
 

Een vlakbijl van “zilver”

Ik ben in mijn leven al heel wat bronzen bijltjes tegengekomen. Maar deze is wel heel intrigerend. Gevonden door Johan Oldenhuizing met de metaaldetector, alweer een paar jaar geleden. 
Het is al vrij uniek dat je een vlakbijl vindt, laat staan eentje met een gemiddeld zilvergehalte van 3,7 %! We hebben het bijltje laten onderzoeken bij het RCE in Amersfoort. Daar kwamen nog meer interessante gegevens uit. Brons bestaat uit koper en tin, deze laatste component is vrijwel afwezig, slechts een paar procent toevoeging. Ook arseen ontbreekt bijna volledig. 
Het bijltje is gevonden in Drenthe, uniek in haar soort. Geen enkel ander archeologisch object uit dezelfde tijd heeft een even hoog zilver gehalte. Dat maakt haar zo speciaal.  
Gewichtsbepaling van de vlakbijlZe is niet groot, 9,45 cm lang en op het breedste stuk 3,7 cm, met een maximale dikte van 1,6 cm.  Ze weegt 154,9 gram. Voorwaar geen dikkertje!
Vermoedelijk komen de grondstoffen uit Midden-Europa, mogelijk zelfs uit Alpin Miltenberg en werd ze rond 1800 voor Chr. gegoten. Om deze hypothese te kunnen staven zal eruit de bijl een klein stukje genomen worden om stabiele lood isotopen te isoleren. Aan de hand hiervan kunnen we beter bepalen waar de oorsprong van de bijl ligt. 
 
 
 

trefwoord: nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws. nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws, nieuws. nieuws, nieuws, nieuws.  

 

Laat u inspireren door mijn verhalen uit het verleden!