De eerste de beste!

Na lang aandringen van Anne dan toch maar een kleine weerslag van mijn activiteiten als amateurarcheoloog gedurende nu meer dan 25 jaar. De opzet om iets te vertellen over mijn eerste vondst geeft gelijk weer hoe het kan lopen wanneer je als zeer geïnteresseerde in de steentijd actief het veld in gaat.

Om echter bij mijn eerste vondst te belanden, moet ik om te beginnen een stapje terug doen. De belangstelling voor archeologie en zaken uit het (verre) verleden zijn er bij mij al met de paplepel ingegoten. Toen ik een jaar of 5 was ging ik in Vlaardingen, waar ik toen woonde, regelmatig met mijn opa op pad.

Hij was zelf ook erg geïnteresseerd in het verleden en verzamelde allerlei voorwerpen die hij tegenkwam, de eerste amateurarcheoloog in de familie! Al in de oorlog zag hij het belang van het vastleggen van de gebeurtenissen. Hij verzamelde zaken die hij van belang achtte, zoals uit het vliegtuig geworpen stroken papier, krantenartikelen, etc. Samen gingen we eind jaren zestig langs bij opgravingen en ook zoeken bij oude boerderijen die gesloopt werden. Dan vonden we porseleinen beeldjes, pijpenkoppen en glas.

Daarnaast woonde ik in een flat die gebouwd is naast de opgraving van de Vlaardingen cultuur. Bij de ingang van onze flat stond, en staat nog steeds, de bronzen plaquette hiervan. Iedere dag zag ik dus afbeelding van oeverwallen, potten en bijlen.
Toen ik in mijn middelbare schooltijd, inmiddels wonende in Assen, een studie moest gaan kiezen, was de eerste gedachte dat ik archeologie wilde gaan studeren. Ik was ook al bij Vermaning op bezoek geweest op zijn boot vlakbij ons huis. Maar actief als amateurarcheoloog was ik nog niet. 

Echter, omdat bij de studievoorlichting niemand van het GIA kwam opdagen, koos ik toch maar voor Geschiedenis. Een studie die ik ook erg interessant vond. Had ik echter in die tijd (1985), gekozen voor archeologie, zou ik volgens Daan Raemaekers, een van de zeer weinige geweest zijn. En wie weet waar ik dan nu beland zou zijn? Wellicht achter een bureau allemaal vreselijk saaie vergunningen en rapporten bestuderend.

Na mijn studie ben ik via een aantal omwegen nu echter in een totaal andere hoek beland. Echter, de passie voor archeologie en de steentijd in het bijzonder is gedurende de laatste 25 jaar alleen maar groter geworden en ik heb een groot deel van mijn vrije tijd er aan besteed. Ik heb de eer gehad om nu al jarenlang deel uit te maken van het prachtige Neanderthaler project wat door Marcel Niekus en Jaap Beuker gestart is, heb vuistbijlen mogen vinden en ik heb mogen mee graven bij diverse opgravingen. Zo heb ik kunnen graven met Raap op een mooie Federmesser site die ik ontdekt heb en ben ik betrokken bij advisering in de gemeente over de archeologie.

Eén van de mooiste ervaringen was toen ik samen met mijn zoekmaatjes Anne, Bernard, Geert en Ronald een urnenveld helpen opgraven met Transect van Andre Kerkhoven, ook een zeer bevlogen (amateur) archeoloog. Samen hebben we in het Drelsdorf project in Noord Duitsland ook Neanderthaler vondsten gedaan. Al met al heb Ik in al die jaren veel geleerd, veel gevonden, veel meegemaakt en niet te vergeten ook veel gelachen. Alhoewel dat laatste in de archeologie soms wat ongepast lijkt.

Maar om terug te komen op mijn eerste vondst. Dat was een mooie Hamburg krombek steker. Echter, op dat moment wist ik dat echt niet. Meer dan 25 jaar geleden besloot ik toch ook maar eens de akkers op te gaan en te gaan zoeken naar steentjes. Een bevriende boer had een aantal akkers in de buurt van Hijken en Hooghalen. Daar mocht ik wel zoeken. Die eerste tocht herinner ik me dat ik heel veel vuursteen opgeraapt heb maar eigenlijk niet wist waar naar te kijken. Het resultaat was dan ook dat ik een berg stenen had maar naar mijn mening geen steentijd artefacten.

De stenen van de eerste keer belandden in een bakje in de tuin.
De maanden volgend op de eerste tocht had ik me steeds meer verdiept in de beschikbare literatuur.  Ik begon de gebruikelijke artefacten te vinden. Ik sloot me aan bij de Drents Prehistorische Vereniging, waar ik daarna nog meer dan 10 jaar in het bestuur zat. Kortom ik werd steeds fanatieker.

Ik besloot kort na mijn eerste zoektochten ook wat materiaal mee te nemen naar een determinatie dag in het Drents Museum. Bij de selectie van wat ik mee wilde nemen bekeek ik toch ook nog maar eens het bakje buiten. Daar lag toch wel iets aparts in. Het leek wel bewerkt en had een prachtige kleur. Maar nog had ik geen idee. Vergeet niet we hadden nog geen echt internet.

Uiteraard zat daar achter de tafel in het Museum Jaap Beuker. Vriendelijk keurde hij bijna al mijn vondsten af. Zijn gezicht klaarde echter op toen hij de mooie rode steen zag. Mijn eerste vondst bleek dus een echte Hamburg krombeksteker te zijn!

Helaas heb ik daarna op de vindplaats nooit meer een Hamburg artefact gevonden. Alleen maar heel veel mesolithische vondsten. Maar gelukkig heb ik me in de daarop volgende jaren wel aardig gerevancheerd en veel mooie vondsten mogen doen. Maar mijn eerste vondst als amateurarcheoloog is nog steeds mijn mooiste vondst!! 

Een verhaal van Jan van Rijn. Zoekmaatje van de Verteller van het Oude. Ik herinner me nog het vreugdedansje toen we een vuistbijl in situ vonden! Een onvergetelijk moment! 

Klik hier voor meer verhalen van amateurarcheologen en hun vondsten.